Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010

Τι ζητάω από εσάς κύριοι υποψήφιοι.

Του Παναγιώτη Λευθέρη

Οι Δημοτικές εκλογές σε ένα μικρό τόπο όπως τα Κύθηρα έχουν το χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι από τους υποψηφίους που ζητούν την ψήφο μας, δεν είναι οι απόμακροι επαγγελματίες της πολιτικής, αλλά φίλοι και γνωστοί, που πιστεύουν ότι με αυτό τον τρόπο, μπορούν να προσφέρουν στην τοπική κοινωνία. Άλλοι γιατί έχουν εγνωσμένες ικανότητες για κάτι τέτοιο, άλλοι γιατί θέλουν να δοκιμάσουν, άλλοι από ματαιοδοξία, άλλοι από άγνοια, άλλοι για να εξυπηρετήσουν τα μικροσυμφέροντά τους, άλλοι από δυσφορία για την υπάρχουσα κατάσταση και άλλοι για να βοηθήσουν τον τάδε συνδυασμό να συμπληρώσει το ψηφοδέλτιό του. Όλοι όμως, παρουσιάζονται σήμερα μπροστά μου, και μου ζητούν την ψήφο μου. Αν κινηθώ με το γνωστό τρόπο, να ψηφίσω τους φίλους και συγγενείς, εκτός από το ότι θα βρεθώ σε δύσκολη θέση, γιατί θα πρέπει να αφήσω πολλούς έξω, το αποτέλεσμα θα είναι, ένα ανίκανο δημοτικό συμβούλιο, αφού θα έχει καταργηθεί κάθε έννοια αξιοκρατίας. Έτσι λοιπόν, καλούμαι σαν ψηφοφόρος, να ξεκαθαρίσω τι πραγματικά θέλω από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους μου και να αξιολογήσω ποιοι από τους υποψηφίους είναι πιο πιθανό να ικανοποιήσουν αυτές τις “προδιαγραφές”.

Τι ζητάω λοιπόν από εσάς κύριοι υποψήφιοι αν βγείτε στο δημοτικό συμβούλιο; Θέλω λοιπόν:

- Να είστε ενεργοί και εργατικοί καθ' όλη την διάρκεια της θητείας σας και να μην “την κάνετε” την επόμενη των εκλογών, εμφανιζόμενοι μόνο (και αν) στις μηνιαίες συνεδριάσεις σαν σιωπηλοί κομπάρσοι. Και όταν λέω να είστε ενεργοί δεν εννοώ να φροντίζετε τα μικροσυμφέροντα των ψηφοφόρων σας (τον δρόμο στο χωράφι μου κ.τ.λ.). Αλλά να είστε σε συνεχή και αγωνιστική επαφή με την Κυθηραϊκή πραγματικότητα ώστε να φροντίζετε για πράγματα που προσφέρουν στο σύνολο της κοινωνίας. Για παράδειγμα, θα ήθελα να έχουν όλοι οι δημοτικοί σύμβουλοι ένα μπλοκάκι στη τσέπη και να σημειώνουν καθημερινά, από την λακκούβα που είδαν στον δρόμο και την χαλασμένη πινακίδα, μέχρι τις πιο μεγαλόπνοες ιδέες που τους έρχονται στο μυαλό, γύρω από το πώς διορθώνονται τα κακώς κείμενα ή για το πώς δημιουργούνται θαύματα από το τίποτα . Και να ανοίγουν αυτό το μπλοκάκι κατά την διάρκεια του δημοτικού συμβουλίου, προσπαθώντας να εμπνεύσουν, να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν.

- Να μην είστε “κότες”. Με γεμίζει αηδία η υποταγή στον εκάστοτε κομματάρχη ή στα συμφέροντα των λίγων. Με γεμίζει αηδία και η υποταγή στον ψηφοφόρο. Να μην λαβαίνουμε δηλαδή ποτέ, τις αναγκαίες για το κοινό καλό αποφάσεις, μόνο και μόνο για να μην δυσαρεστήσουμε κάποιους ψηφοφόρους μας. Έχω βαρεθεί τα “ήξεις – αφήξεις”, θέλω ξεκάθαρες θέσεις π.χ. για τα σχολεία μας ή για τα αιολικά πάρκα που σχεδιάζονται να γίνουν στο νησί μας.

- Να μην προσπαθείτε να αναπληρώσετε το κράτος αλλά να οργανώσετε το κράτος. Δεν νομίζω ότι είναι δουλειά του δημάρχου και των δημοτικών συμβούλων να “τρέχουν” για αυτά που θα έπρεπε να κάνουν οι κρατικοί υπάλληλοι. Φροντίστε να επιλέγετε τα σωστά άτομα για κάθε δουλειά, δίνοντας πρωτοβουλίες και ηθική ( και χρηματική, γιατί όχι) επιβράβευση και “τραβώντας” και καμιά φορά “τ' αφτί”. Ο Δήμος θα έπρεπε να μπορεί να λειτουργεί, ακόμη και αν ο Δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο, έχουν πάει όλοι διακοπές. Εκτός και αν επίτηδες δεν νοιάζει κάποιους δημοτικούς συμβούλους, όταν επικρατεί χάος στην κρατική “μηχανή”, για να εμφανίζονται ως “από μηχανής” σωτήρες και να “βγάζουν το φίδι από την τρύπα”, εισπράττοντας εύνοια και ψήφους.

- Να είστε ανοιχτοί στις νέες ιδέες, αντιλήψεις και αισθητικές. Σήμερα, στην εποχή της επικοινωνίας, αν θέλουμε να αμυνθούμε από τις επιζήμιες επιδράσεις και να ωφεληθούμε από τις ευεργετικές, πρέπει να αναδιπλωθούμε σε ζητήματα αισθητικής, ηθικής και κοινωνικής σημασίας. Δεν μπορούμε να σκεπτόμαστε σαν τον παππού μας, ούτε καν σαν τον πατέρα μας, και να θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το σήμερα με αξιώσεις. Όσο αργούμε να το καταλάβουμε, κινδυνεύουμε από αυτήν ακριβώς, την έλλειψη προσαρμοστικότητας στις νέες συνθήκες.

- Να μην προκαλείτε, με υπόνοιες ότι βρίσκεστε στο δημοτικό συμβούλιο, για το προσωπικό σας όφελος.

- Να διαχειρίζεστε με σύνεση, τα οικονομικά του Δήμου. Μην “πετάτε” παρακαλώ τα χρήματά μας, για τη δημιουργία εντυπώσεων ή εύνοιας, αλλά για υποθέσεις ουσίας και ανάγκης.

- Να ενδιαφέρεστε για την τέχνη και τον πολιτισμό.

Λόγω εμπλοκής συγγενικών μου προσώπων και φίλων, παρακολούθησα από κοντά τις ζυμώσεις για την δημιουργία του συνδυασμού “Κυθηραϊκή Πρωτοβουλία”, και εκτίμησα την προσπάθεια να στηθεί κάτι εντελώς νέο, στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα κοινά οι Κυθήριοι. Νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να βρεθούν ανάμεσα σε αυτούς που αποφασίζουν για τις υποθέσεις του τόπου, νέες και δυνατές φωνές, που θα ανανεώσουν το τετριμμένο σκηνικό των τελευταίων ετών.

catelouso@kytheriosmusic.com

Μη επιδοτούμενοι...

Του Παναγιώτη Λευθέρη


Επειδή η απότομη διακοπή της καλλιτεχνικής κίνησης από 1η Οκτωβρίου μέχρι 31 Ιουνίου με λυπεί και με προβληματίζει κάθε χρόνο, και επειδή δεν βλέπω τους θεσμικούς παράγοντες να κάνουν τίποτα για να διορθωθεί αυτό, θα ήθελα να (ξανά)προτείνω στους αγαπητούς υπεύθυνους μερικά πράγματα: Μην αφήνεται χωρίς υποστήριξη όσους ντόπιους προσπαθούν τον χειμώνα και μην ξοδεύετε το μεγαλύτερο κομμάτι του προϋπολογισμού μας επί των πολιτιστικών, σε αμφιβόλου πολλές φορές αξίας, αλλά δαπανηρές, εισαγόμενες εκδηλώσεις του καλοκαιριού. Μην θεωρείται ότι ο πολιτισμός δεν χρειάζεται σχεδιασμό, άποψη και εποπτεία. Να ζητάτε τη γνώμη των ειδικών επί του θέματος, οι οποίοι δεν είναι λίγοι στα Κύθηρα και οι οποίοι, είμαι σίγουρος, θα προσφέρονταν αφιλοκερδώς να βοηθήσουν στην ευεργετικότερη για τον τοπικό πολιτισμό επιλογή των επιδοτούμενων εκδηλώσεων. Φτιάξτε κάθε χρόνο και διαφορετική ομάδα με άτομα μέσα και έξω από τον δήμο, ανεξάρτητα αν τους συμπαθείτε ή όχι, ανεξάρτητα αν συμφωνείται μαζί τους ή όχι, αλλά που να θεωρούνται κατάλληλα για να αποφασίσουν τι πολιτιστικό ή καλλιτεχνικό γεγονός πρέπει να υποστηριχθεί κάθε χρονιά.

Μην χρησιμοποιείτε τον πολιτισμό για δημόσιες σχέσεις. Η τέχνη δεν είναι τουριστική ατραξιόν ούτε καν ψυχαγωγία ( με την σύγχρονη έννοια του όρου). Είναι η έκφραση των πιο σημαντικών ανθρώπινων χαρακτηριστικών μας: αυτών που δεν περιγράφονται ή δεν εκφράζονται αλλιώς, αλλά πρέπει να εκφραστούν γιατί αλλιώς θα μείνουμε μικροί, νευρωτικοί και ανώριμοι. Είναι ο υγιέστερος τρόπος επικοινωνίας και η θεραπεία στην, δυστυχώς, άρρωστη κοινωνία μας. Όπως τα παιδιά χρειάζονται απαραίτητα να τραγουδούν ή να ζωγραφίζουν για να εκφράζουν πλήρως αυτά που νοιώθουν, έτσι και σε όλη τη ζωή του ο άνθρωπος, καλείται να συνεχίσει την σχέση του με την τέχνη σε άλλο επίπεδο. Όλοι μας έχουμε δικαίωμα σαν άτομα, αλλά και υποχρέωση ως μέλη της κοινωνίας να είμαστε φιλόμουσοι και φιλότεχνοι. Πέραν μιας μικρής προσπάθειας μύησης που πρέπει να καταβάλουμε κάθε φορά, η τέχνη δεν απαιτεί ούτε ιδιαίτερη μόρφωση ούτε χρήματα. Η πληροφορία πια είναι προσιτή σε όλους, υπάρχουν μυριάδες καλλιτεχνικές τάσεις και απόψεις και όλοι μπορούμε να βρούμε κάτι άξιο λόγου που να μας αφορά. Αντί αυτού, σαν κοινωνία, καταναλώνουμε μόνο τα μίζερα υποπροϊόντα της τηλεόρασης και νομίζουμε οτι ξέρουμε τα πάντα. Άγνοια και αλαζονεία. Καλό θα ήταν λοιπόν, το δημόσιο χρήμα να επενδύεται στο να πολεμά αυτή την άγνοια και όχι στο να την ενθαρρύνει.

Θέλω να αναφέρω παραδείγματα έκφρασης πολιτισμού που συνέβησαν φέτος το καλοκαίρι, για τα οποία υπεύθυνοι και συντελεστές είναι άτομα που ανήκουν στην ευρύτερη Κυθηραϊκή κοινωνία, και που χρησιμοποίησαν για το σκοπό αυτό δικά τους και μόνο μέσα, δείχνοντας ότι υπάρχει ζωντανός πολιτισμός στο νησί. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν ακόμη περισσότεροι που δεν έπεσαν στην αντίληψή μου. Οι άνθρωποι αυτοί αξίζουν τόσο να επιχορηγηθούν όσο και να ρωτηθούν για το τι πρέπει να γίνεται με τον πολιτισμό στα Κύθηρα.

Είδαμε την αξιοθαύμαστη προσπάθεια της Ναστάζιας Μπέϊκοφ να οργανώσει εκδηλώσεις τον Ιούλιο, υπό τύπου φεστιβάλ και για τον σκοπό αυτό να συγκεντρώνει πολλές από τις τις μουσικές δυνάμεις του νησιού, καλώντας όμως και επισκέπτες μουσικούς από την Αθήνα. Με την (ηθική μόνον;) υποστήριξη και του δήμου αλλά και την οικονομική συμβολή κάποιων επαγγελματιών, και της ίδιας, κατάφερε να οργανώσει συναυλίες διαφόρων ειδών μουσικής. Όπως τζαζ στο καψάλι ( με την ίδια πρωταγωνίστρια), ρεμπέτικα στα Φράτσια ( με την Κυθηραϊκή κομπανία των ευρύτερα γνωστών Θ. Ζερλεντέ, Γαβρίλη, Μάϊκ και Κώστα), πειραματική ηλεκτρονική μουσική στον Καραβά ( με Πάνο Κουντάνη και Παναγιώτη Λευθέρη). Κορύφωση ήταν μια μεγάλη συναυλία – πανυγύρι στον Ποταμό στις 27 Ιουλίου όπου συμπεριέλαβε παρουσιάσεις από τα πνευστά της Φιλαρμονικής Ποταμού και την σχολή χορού της Μαρίας Τσίτουρα μέχρι ροκ συναυλία των κατά το ήμισυ Κυθηρίων Wedding Singers (Θ.Μαυρογιώργης – Λ. Κουντουρόγιαννης).

Είδαμε το Φεστιβάλ Μεσογειακής Μουσικής και Θεάτρου που οργάνωσε για άλλη μια χρονιά ο Πολυχώρος Ζείδωρος και ο Αλέξανδρος Χαρατζάς, το σημαντικότερο καλλιτεχνικό γεγονός της χρονιάς στα Κύθηρα κατά την γνώμη μας, να προσπαθεί να επιβιώσει με μισοάδειες κερκίδες. Εκεί, εκτός από τα σημαντικά ονόματα από την Αθήνα, είδαμε και την δική μας μετζο σοπράνο Εριφύλη Γιαννακοπούλου με την ομάδα της, Oper(ο) να τραγουδούν Τραβιάτα του Βέρντι (τα μεταφορικά της ομάδας ανέλαβε ο Δήμος), το σημαντικό ροκ συγκρότημα Modrec του επίσης δικού μας Λάμπη Κουντουρόγιαννη με τραγούδια από τον τελευταίο τους δίσκο και την αποθέωση της χειμερινής Κυθηραϊκής πρωτοβουλίας ( στα καλλιτεχνικά), την μη επιδοτούμενη (και αυτή) θεατρική ομάδα της Φωτεινής Παπαδοπούλου, στο σπονδυλωτό “Γυναίκες Μονολογούν”, με τους 10 μονολόγους, γραμμένους από τις ίδιες τις ερασιτέχνιδες ηθοποιούς, να ξεπερνούν σε επίπεδο και βάθος πολλές επαγγελματικές παραστάσεις.

Στα μουσικά είδαμε την αμιγώς Κυθηραϊκή και θαυμαστή χορωδία Κεύθος στα Μητάτα ενώ στα εικαστικά είδαμε τον νέο χώρο τέχνης του Γιώργου Τζάννε (Κάφκο) στην Χώρα όπου εκθέτει ο ίδιος, μαζί με τον Jens Gottstein και την Δάφνη Πετροχείλου. Στο Καψάλι είδαμε την ομάδα Kythiriscus (Δροσιά και Γεωργία Τσέρη, Μαρία Σχινά, Δάφνη Πετροχείλου και Pat Kaufman), να εκθέτει πίνακες γλυπτά και εγκαταστάσεις. Η Καρολίνα Ασλάνη με δύο εκθέσεις ζωγραφικής στο Καψάλι και την Χώρα μας έδειξε την τέχνη της τόσο στο μολύβι και την ακουαρέλα όσο και στην ελαιογραφία. Η Ολλανδή από το Πετρούνι Kathleen Jay μας παρουσίασε τις ακουαρέλες της στον Ποταμό όπως και η Βελγίδα Mie Van Cakenberghe από τα Καστρισσιάνικα. Στο καλλιτεχνικό σπίτι “Φως και Χώρος” στα Αρωνιάδικα παρουσίασαν την δουλειά τους εκτός από τις προηγούμενες δύο καλλιτέχνιδες και οι Frank van Hoorn, Caroline Klaassen και Γιώργος Μαγονέζος.

Όλοι οι παραπάνω, αλλά και πολλοί άλλοι, αποτελούν το δυναμικό του σύγχρονου πολιτισμού στα Κύθηρα. Αξίζουν να τους δοθεί η πρέπουσα σημασία.

catelouso@kytheriosmusic.com

Ποιος είναι;;

Του Παναγιώτη Λευθέρη

Ποιος είναι αυτός ο αντιπαθητικός ξένος, που θέλει να ανακατεύεται στις δουλειές μας; Και δεν έχω βέβαια τίποτα εναντίον των ξένων, «αλλά αυτός ο ξένος δεν είναι από εδώ» (René Goscinny, “Το δώρο του Καίσαρα”). Εμείς έχουμε τον δικό μας τρόπο να αντιμετωπίζουμε τις δημόσιες και ιδιωτικές μας υποθέσεις, και έρχεται αυτός ο μπουρζουάς, να σπείρει «καινά δαιμόνια» στον τόπο. Τι σημαίνει δηλαδή, ότι πρέπει να «ξεπεραστούν τα ιδιωτικά συμφέροντα προς χάριν του κοινού οφέλους»; Το «κοινό όφελος» δεν είναι τα ιδιωτικά συμφέροντα; Από πάππου προς πάππου γνωρίζουμε σ' αυτό τον τόπο, ότι ο «μάγκας» είναι αυτός που τα καταφέρνει «να την βγάζει καθαρή» και να βάζει και πέντε φράγκα στην τσέπη. Και επειδή είμαστε λίγοι και γνωριζόμαστε, σήμερα θα βολευτούμε εμείς, αύριο εσείς και ούτω κάθε εξής. Από την στιγμή που η οικογενειακή μας οικονομία πάει καλά, δεν ζητάμε τίποτα περισσότερο. Τι μας τσαμπουνά λοιπόν αυτός για πολιτισμό και κουραφέξαλα; Άμα θέλουμε πολιτισμό πάμε στο καφενείο, βλέπουμε ποδόσφαιρο πίνουμε καμιά μπύρα μιλάμε για το ψάρεμα ή το κυνήγι. Για κάποιους, αναγνωρίζω, αυτό δεν είναι αρκετό, αλλά και αυτοί βρίσκουν τρόπο και πνίγουν τον πόνο τους στο ποτό. Και τι ξέρει λοιπόν αυτός ο κύριος περισσότερο από εμάς; Λένε μερικοί ότι οργάνωσε την σπουδαιότερη και ομορφότερη έκθεση Κυθηραϊκού πολιτισμού που έχει γίνει ποτέ, σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της πρωτεύουσας. Εγώ δεν πήρα χαμπάρι. Τι με νοιάζει τι γίνεται στην πρωτεύουσα; Εδώ έχουμε τις δικές μας εκδηλώσεις και τις δικές μας απόψεις περί τέχνης, που συνοψίζονται στο ότι κάτι είναι καλό, αρκεί αυτός που συμμετέχει να είναι συγγενής ή φίλος, και τότε ναι, να πάμε και να μοιράσουμε χαμόγελα και συγχαρητήρια, και αν έχει φαγητό και κρασί ακόμη καλύτερα. Λένε ακόμη, μερικοί που τον ξέρουν ποιο οικογενειακά, ότι είναι ένας γλυκύτατος άνθρωπος, σπουδαίος φίλος, που βοηθά τους νέους από την θέση που κατέχει στον χώρο του, χωρίς να γνωρίζει τι σημαίνει η λέξη «μέσον» και «ανταλλάγματα». Λένε ότι βοηθά, όχι επειδή τυχαίνει να «γνωρίζει» κάποιον, αλλά μόνο γιατί πιστεύει ότι «αξίζει» κάποιος, ακόμη και αν αυτός ο κάποιος έχει εκφραστεί εναντίον του, τον έχει κατηγορήσει και πολεμήσει, δεν ξέρει δηλαδή τι σημαίνει εμπάθεια. Θα με συγχωρήσετε, αλλά δεν πιστεύω τίποτα από δαύτα. Εγώ βλέπω έναν στριμμένο, που όπου σταθεί κι όπου βρεθεί μας κατηγορεί για το γούστο μας, για τον τρόπο που διασκεδάζουμε, για τον τρόπο που κάνουμε τις δουλειές μας, για τα σπίτια που χτίζουμε και για το κρασί που πίνουμε. Και το κάνει ο αφιλότιμος μπροστά στην μούρη μας. Καμία σχέση δηλαδή με το παραδοσιακό «θάψιμο», που ανθεί στον τόπο μας, που από μπροστά μοιράζουμε χαμόγελα και από κάτω «μαχαιρώνουμε», χωρίς καν να «μας πάρουν πρέφα». Καμία σχέση με το όμορφο και δημιουργικό κουτσομπολιό, που μπορείς να βγάλεις κάποιον «ελέφαντα» αν δεν τον συμπαθείς ή «σού ‘ χει κάνει κάτι». Τελευταία προσπαθεί να μας πείσει και ποιόν να ψηφίσουμε. Μήπως θέλει να ψηφίσουμε την αφεντιά του; Ούτε που ξέρουμε από που κρατά η σκούφια του, ούτε τον πατέρα του γνωρίζαμε, ούτε την μάνα του. Δεν έχει δηλαδή τα απαραίτητα προσόντα. Δεν έχει ούτε καν προσπαθήσει να υποκριθεί ότι είναι ένας από εμάς. Δεν μας υπόσχεται ότι θα μας διορίσει τον γιο ή την κόρη, ούτε ότι θα μας φτιάξει τον δρόμο στο χωράφι. Μα που πάει ο χριστιανός; Επειδή ξέρει δύο – τρία πράγματα από οργάνωση; Η μόνη «οργάνωση» που ξέρω εγώ είναι αυτή του κόμματος που ψηφίζω. Επειδή έχει δει και δύο τρία πράγματα παραπάνω, για το πως οργανώνεται μια αποτελεσματική πολιτεία, στου ξένους τόπους που εγύριζε, δεν σημαίνει ότι θέλουμε να μας τα εφαρμόσει και στον τόπο μας. Δεν μας αρέσουν οι αλλαγές και λατρεύουμε την μιζέρια μας, γιατί είναι δική μας. Ας πάει στα κομμάτια λοιπόν κι αυτός και οι όμοιοί του. Εγώ θα ψηφίσω τον ξάδερφο που του έχω υποχρέωση και ας μην ξέρει ντιπ από διοίκηση. Εδώ που τα λέμε ούτε γράμματα δεν ξέρει καλά καλά, αλλά είναι καλό παιδί, πάντα με την καλή κουβέντα στο στόμα. Και αν η καρέκλα είναι για την μόστρα της αναγνώρισης και μόνο, σιγά μην την δώσω στον στριμμένο.
catelouso@kytheriosmusic.com

« Όλοι τους είναι κλέφτες...»

του Παναγιώτη Λευθέρη

Σαν Έλληνας πολίτης. προσπαθώ να καταλάβω και εγώ, τι έφταιξε και φτάσαμε στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Προσπαθώ μέσα σε μία λέξη, να «κλείσω» όλο το πρόβλημα. Ψάχνω να βρω την μητρική αιτία, από την οποία προέκυψαν όλα. Ποτέ δεν θα ξέρω βέβαια, αν η λέξη αυτή, θα βρίσκεται όντως «στον πάτο» του προβλήματος, ή αν κάποια άλλη, θα βρίσκεται βαθύτερα και θα εξηγεί περισσότερα. Η λέξη που βρήκα σήμερα λέγεται «εμπιστοσύνη».
Είμαι σε θέση να ξέρω, τουλάχιστον για τα χρόνια της μεταπολίτευσης, ότι τόσο ο Έλληνας πολίτης, όσο και η Ελληνική πολιτεία, δεν εμπιστεύονται, γενικά, κανέναν. Ένα τυχαίο παράδειγμα που περιγράφει το πρόβλημα: Η ελληνική Σχολή Καλών Τεχνών είναι η μόνη στην Ευρώπη ( και ίσως στον κόσμο) όπου οι υποψήφιοι φοιτητές δεν εισέρχονται με βάση κάποιο φάκελο που να δείχνει την συνολική δουλειά τους, άλλα πρέπει να κλειστούν μέσα σε κάποιο εργαστήριο, για να «δημιουργήσουν», κάτω από το βλέμμα των εξεταστών τους. Το ενδεχόμενο, ο φοιτητής να εξαπατήσει την σχολή, φέρνοντας ψεύτικο φάκελο, θεωρείται τόσο πιθανό από όλους (εξεταστές και εξεταζόμενους), όπου για να απαλειφθεί, προτιμάται μια διαδικασία όπου, αποδεδειγμένα, δεν επιλέγει τους ικανότερους.
Σε μεγαλύτερο πλάνο τώρα, μπορούμε να δούμε συνολικά το χάλι του εκπαιδευτικού μας συστήματος, να οφείλεται σε αυτή την ίδια έλλειψη εμπιστοσύνης. Επιλέγεται μια παιδεία «παπαγαλίας», μόνο και μόνο γιατί έτσι είναι ευκολότερο στους κριτές να «αξιολογήσουν» τους εξεταζόμενους, μια «αξιολόγηση» όμως, που παρ’όλα αυτά, δεν επιλέγει τους καλύτερους και τους ικανότερους. Η ελληνική πολιτεία (και όλοι μας, που ανεχόμαστε αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα για χρόνια) δεν εμπιστεύεται ούτε τους δασκάλους, ούτε τους μαθητές ότι είναι ικανοί για κάτι, εκτός από το να την εξαπατήσουν. Αλλά ούτε και οι δάσκαλοι και οι μαθητές εμπιστεύονται την ελληνική πολιτεία, ότι θα είναι ποτέ ικανή, να φτιάξει νόμους όπου θα διορθώσουν τα προβλήματα, και προτιμούν το γενικό βραχυκύκλωμα, από την ελπίδα ότι κάτι μπορεί να αλλάξει.
Σε ακόμη μεγαλύτερο πλάνο, όλη η «θανατηφόρος» για την οικονομία και τους θεσμούς γραφειοκρατία οφείλεται στην ίδια έλλειψη εμπιστοσύνης. Το κράτος δεν εμπιστεύεται τον πολίτη και απαιτεί από αυτόν ένα τεράστιο όγκο διατυπώσεων και εμπόδια στις συναλλαγές μαζί του. Το κράτος δεν εμπιστεύεται ούτε τον υπάλληλό του, και απαιτεί από αυτόν, να ζητά αυτό τον όγκο διατυπώσεων από τον πολίτη, προκειμένου «να φαίνεται» ότι ο υπάλληλος δεν δωροδοκείται. Ούτε ο υπάλληλος εμπιστεύεται το «αφεντικό» του κράτος, αλλά και τον πολίτη, και αν δεν δωροδοκείται, συμπεριφέρεται ευθυνόφοβα στην εργασία του, επιδεικνύοντας ανικανότητα και εξοργιστική έλλειψη πρωτοβουλίας. Να μην μιλήσουμε καλύτερα για το πόσο ο πολίτης εμπιστεύεται το κράτος και τον υπάλληλο, απαιτώντας και αυτός, στο φινάλε, την τήρηση της βλαβερής γραφειοκρατίας, προκειμένου να μην πέσει θύμα κανενός. Μόνος κερδισμένος ο δωροδοκούμενος και ας είναι αυτός ( ειλικρινά το πιστεύω, γιατί θέλω να εμπιστεύομαι), η μειοψηφία.
Σε τελικό πλάνο, φτάνουμε και στην πολιτική. Εδώ ο όρος εμπιστοσύνη έχει διάφορες σημασίες. Δεν εμπιστευόμαστε τους πολιτικούς και το κράτος, αλλά εμπιστευόμαστε τον πολιτικό που θα μας κάνει κάποιο ρουσφέτι. Αυτός είναι ο ορισμός της «πελατειακής σχέσης» και ένα γιγάντιο σύστημα, έχει στηθεί γύρω από αυτή ακριβώς την διαδικασία. Ο πολιτικός είναι απλά το τελευταίο γρανάζι του συστήματος αυτού, αφού αν θέλει να έχει πολιτική καριέρα, πρέπει να κάνει διάφορες πελατειακές «διευκολύνσεις», ακόμη και αν δεν βάζει φράγκο στην τσέπη. Ούτως ή άλλως, αν πράξει το σωστό, κανείς δεν θα τον εμπιστευτεί ως ευυπόληπτο, και θα τον εκτιμήσει για αυτό. Όταν ζεις στην «ζούγκλα», στην γενική έλλειψη κανόνων δηλαδή, ο καθένας «είναι για το τομάρι του», και ευυπόληπτος είναι αυτός που καταφέρνει να επιβιώνει, έστω και με ανήθικους όρους. Ο πολίτης, μέσα στην γενική αυτή απουσία δικαίου που τον περιτριγυρίζει, προτιμά να κάνει την δουλειά του δωροδοκώντας (είτε με ψήφο, είτε με χρήμα), αδιαφορώντας αν το αίτημά του είναι δίκαιο ή άδικο, αφού δεν δείχνει να είναι αυτό το ζητούμενο. Αντιλαμβάνεστε βέβαια τον φαύλο κύκλο μέσα στον οποίο είμαστε κυριολεκτικά εγκλωβισμένοι....

Αυτήν την κατάσταση που περιγράφω την γνωρίζουμε όλοι χρόνια τώρα. Και αυτό που με πειράζει είναι η υποκρισία μας, να «καθαρίζουμε» των ευθυνών μας, βαφτίζοντας όλους τους πολιτικούς κλέφτες, υποσκάπτοντας τις βάσεις του δημοκρατικού μας συστήματος. Καλύτερα θα κάναμε, να αλλάζαμε αυτούς τους πολιτικούς που δεν μας αρέσουν, αντί να τους ξαναψηφίζουμε για να έχουμε κάποιον να κατηγορούμε.

Εκτός πλάνου τώρα, στα Κύθηρα τον Νοέμβριο έχουμε δημοτικές εκλογές. Πρέπει οι πολίτες να διαλέξουμε αν θα κινηθούμε με τον παραπάνω νοσηρό τρόπο ή αν θα επιβραβεύσουμε την εμπιστοσύνη στην αξιοκρατία. Να εμπιστευτούμε για μια φορά τον ικανότερο, ακόμη και αν δεν είναι αυτός που συμπαθούμε, ο φίλος μας ή ο συγγενής μας. Αλλά πρέπει πάνω απ’όλα να εμπιστευτούμε τους εαυτούς μας, ότι είμαστε ικανοί για κάτι καλύτερο.
Αν είχα τον τρόπο, θα ζητούσα από τους πολίτες, να μην κατηγορούν κανέναν, χωρίς να μπορούν να αποδείξουν τις κατηγορίες, επειδή έτσι σπέρνουν την ανυποληψία και τον φόβο. Ας τυλίξουμε με εμπιστοσύνη αυτούς στους οποίους δώσαμε την άδεια να μας κυβερνούν, και αν έχουμε κάτι εναντίον τους, να το καταγγείλουμε επώνυμα, ώστε αυτή η άδεια να αρθεί. Αυτό δεν λέγεται ρουφιανιά, λέγεται υπευθυνότητα. Και αν είχα τον τρόπο, θα ήθελα να πληροφορήσω δημόσια τους διοικούντες τα κοινά και τους υποψήφιους να διοικήσουν (αν και μάλλον το γνωρίζουν), ότι ο κόσμος δεν εμπιστεύεται την ηθική τους, τους υποστηρίζουν κυρίως όσοι αποσκοπούν στο ατομικό και όχι στο κοινωνικό όφελος, και ότι πρέπει κάτι να κάνουν για αυτό. Να μην δίνουν αφορμές, με τις πράξεις και τα έργα τους, για αρνητικό σχολιασμό και να απαντούν άμεσα και δυναμικά στις διάφορες «βρώμες» που κυκλοφορούν, γιατί η σιωπή τους, φαίνεται σαν ενοχή. Και μην ξεχνάμε, οι μόνοι που ωφελούνται από το διαδεδομένο στις μέρες μας «όλοι τους είναι κλέφτες», είναι οι πραγματικοί κλέφτες.

catelouso@kytheriosmusic.com